Buluşlarınız sizin fikir ürünlerinizdir. Sizin tecrübeleriniz, harcamalarınız ve en önemlisi sizin düşünceleriniz sonucu ortaya çıkarlar. Teknik problemlere, başkalarının düşünemediği çözümleri getirmek bu çözümlerin korunması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Pekiyi, bu çözümleri nasıl koruyabilirsiniz?
Buluş sahibi teknik problemlere getiridiği teknik çözümlerin korunmasını veya serbest bırakılmasını tercih edebilir. Buluş sahibinin izleyebileceği yollar şunlardır:
1. Buluş sahibi, buluşunu açıklaması karşılığında, patent/faydalı model korumasından faydalanabilir.
2. Buluş sahibi buluşunu açıklamaz ve bunu ticari sır olarak saklar.
3. Buluş sahibi buluşunu açıklamaz ve kullanmaz.
4. Buluş sahibi buluşunu açıklar ve serbest bırakır.
Şimdi bu seçeneklere ve sonuçlarına bakalım.
Bu durumda başvuru sahibi, patent için 20 yıl boyunca, faydalı model için ise 10 yıl boyunca ilgili korumalardan yararlanabilir. Başvuru sahibi, koruma süresi boyunca söz konusu buluş üzerinde tek hak sahibidir. Ancak, koruma süresinin sona ermesinden sonra, söz konusu buluşun kullanımı serbest kalmaktadır. Yani isteyen herkes söz konusu buluşu kullanabilir.
2. Buluş sahibi buluşunu açıklamaz ve bunu ticari sır olarak saklar.Patent belgesi 20 yıl, faydalı model belgesi ise 10 yıl boyunca kullanılabilir.
Bu durumda söz konusu buluşun resmi bir koruması olmamaktadır. Buluş konusu teknik çözüme ulaşan herhangi bir kişi buluşu kullanabilir. Buluş sahibi elde ettiği teknik çözüme ulaşmanın zorluğunu değerlendirmeli ve bu buluşu belgeye dönüştürüp dönüştürmemeye karar vermelidir. Buluşun ticari sır olarak saklanmasına belki de en iyi örnek Coca-Cola örneğidir. Buluş sahibi bu içeceğin yapım tekniğini patent ile korumaya karar verseydi şu an söz konusu teknik kamuya mal olmuş olacaktı. Ancak, Coca-Cola halen en iyi saklanan ticari sırlardan biridir ve her ne kadar çeşitli firmalar bu tekniğe yaklaşmış olsalar da bu teknik birebir uygulanabilmiş değildir.
3. Buluş sahibi buluşunu açıklamaz ve kullanmaz.Bu durumda, teknik problemi aynı şekilde çözen kişi, buluşu herhangi bir kısıtlama olmadan kullanabilir.
Bu durumda buluş sahibi buluşu gerçekleştirebilmek için harcadığı para, emek ve zamanın karşılığını alamaz. Buluş ile elde edilmek istenen ticari faydanın sağlanabilmesi için şartların olgunlaşması beklendiğinde kullanılabilecek bir yöntemdir. Aynı buluş için bir başkası tarafından başvuru yapılması engellenemez.
4. Buluş sahibi buluşunu açıklar ve serbest bırakır.Buluş sahibi buluşunu açıklamaz ve kullanmazsa 3. kişiler bu buluş için patent başvurusu yapabilir.
Bu durumda buluş sahibi buluşunu kamuya mal eder ve isteyen herkes bu buluşu kullanabilir.
Kamuya mal olan buluş 3. kişiler tarafından kullanılabilir ancak patentlenemez!
Görüldüğü gibi buluşlarınız için patent koruması vazgeçilmez değil! Buluş sahibi yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda buluşunu korumayı veya serbest bırakmayı seçebilir. Buluş sahibinin izleyeceği yol elde etmeyi beklediği ticari fayda ile yakından ilgilidir.